هرمنوتیک به مثابه روش تحقیق بررسی روش هرمنوتیک عینی در حوزۀ تحقیقات کیفی

Authors

بابک حسن زاده

علی اکبر مجدی

علی یوسفی

abstract

استفاده از روش های تحقیق کیفی در علوم اجتماعی و انسانی با شتابی فزاینده در حال گسترش است. افزون بر روش های کیفیِ رایج در حوزۀ زبان انگلیسی، در جامعه شناسیِ آلمانی نیز روش هایی بدیع در پژوهش های کیفی مطرح شده است که کمتر در سایر مناطق به کار گرفته می شوند. از جمله مهم ترینِ این روش ها، هرمنوتیک عینی است که ریشه در سنت هرمنوتیکی در آلمان دارد و از این رو، بیش از هر روش کیفی دیگری به متن تکیه می کند. این روش در پی دستیابی به ساختارهای معنایی عینی و در عین حال، پنهان در پس کنش هاست. این ساختارها که چیزی شبیه به عادتواره های بوردیویی اند، مختص به یک مورد خاص هستند و با دستیابی به آنها می توان به بینش هایی دربارۀ الگوهای عام کنش اجتماعی پی برد. هرمنوتیک عینی به جای رده بندیِ واقعیت اجتماعی بر بازسازی متوالی آن تأکید دارد و به جرأت می توان آن را یکی از عمیق ترین روش ها در حوزۀ تحقیقات کیفی دانست. مطمئناً استفادۀ درست و دقیق از این روش، زوایای جدیدی از ساختارهای نهفته در پس کنش ها را آشکار خواهد ساخت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هرمنوتیک به‌مثابه روش تحقیق بررسی روش هرمنوتیک عینی در حوزۀ تحقیقات کیفی

استفاده از روش‌های تحقیق کیفی در علوم اجتماعی و انسانی با شتابی فزاینده در حال گسترش است. افزون بر روش‌های کیفیِ رایج در حوزۀ زبان انگلیسی، در جامعه‌شناسیِ آلمانی نیز روش‌هایی بدیع در پژوهش‌های کیفی مطرح شده است که کمتر در سایر مناطق به کار گرفته می‌شوند. از جمله مهم‌ترینِ این روش‌ها، هرمنوتیک عینی است که ریشه در سنت هرمنوتیکی در آلمان دارد و از این‌رو، بیش از هر روش کیفی دیگری به متن تکیه می‌کند....

full text

هرمنوتیک به مثابه روش تحقیق در علوم دینی

 هدف از نگارش این مقاله طرح صحیح یک سؤال و ارائه‌ی پاسخی درخور و ممکن به آن ‌است.سؤال این است: آیا هرمنوتیک می‌تواند به عنوان روش در علوم دینی در نظر گرفته شود و مورد استفاده قرار گیرد یا خیر؟از نظر نگارنده، این سؤال در بادی نظر سؤال روشنی نیست. به همین دلیل در مرتبه‌ی نخست باید به روشن نمودن خود سؤال پرداخت. این کار با تشریح مفردات اصلی سؤال و تنظیم و تشریح مجدد آن پی گرفته شده است. در مرتبه ب...

full text

هرمنوتیک به مثابه روش تحقیق در علوم دینی

هدف از نگارش این مقاله طرح صحیح یک سؤال و ارائه ی پاسخی درخور و ممکن به آن است. سؤال این است: آیا هرمنوتیک می تواند به عنوان روش در علوم دینی در نظر گرفته شود و مورد استفاده قرار گیرد یا خیر؟ از نظر نگارنده، این سؤال در بادی نظر سؤال روشنی نیست. به همین دلیل در مرتبه ی نخست باید به روشن نمودن خود سؤال پرداخت. این کار با تشریح مفردات اصلی سؤال و تنظیم و تشریح مجدد آن پی گرفته شده است. در مرتبه...

full text

بررسی مقایسه‌ای تحلیل محتوای کیفی و روش هرمنوتیک

مقاله حاضر با عنوان بررسی مقایسه‌ای تحلیل محتوای کیفی و روش هرمنوتیک تدوین شده و در آن تلاش شده است ضمن مقایسه‌ دو روش تحلیلی فوق با همدیگر، اشتراک‌ها و تفاوت‌های آن­ها با همدیگر در قالبی مقایسه‌ای مشخص و بازنمود یابد. این مقاله یک مقاله‌ موردی- انتقادی است که با روش اسنادی انجام شده و نتایج آن نشان می‌دهد که این دو روش به رغم تشابه در اصل کار خود که همانا پرداختن به محتوای متن به صورت کیفی است...

full text

بررسی هرمنوتیک به مثابه بستری برای پژوهش‌های تربیتی

در تاریخ فلسفة علم، در قرن بیستم، از چهار تحوّل مهم می­توان سخن گفت که هریک دربرگیرندة گفتمان خاصی در عرصة فلسفة علم هستند.گفتمان نخست، پوزیتیویسم و استقراگرایی؛ گفتمان دوم، ابطال‌گرایی کارل پوپر و قواعد ریاضی‌گونة لاکاتوش؛ گفتمان سوم، ساختارگرایی و نسبیت‌گرایی تامس کوهن و گفتمان چهارم، هرمنوتیک. هدف از مقاله حاضر بررسی تاریخچه و ریشه هرمنوتیک و استخراج آن در حوزة تعلیم و تربیت است. در واقع هدف ...

full text

کاربرد روش تحلیل هرمنوتیک در مطالعات اسلامی

چکیده هرمنوتیک به عنوان یک روش مستقل، جایگاه ویژه‏ای در حوزۀ تفکر بشری پیدا کرده است. این روش، به‌ویژه در قرن بیستم، توانسته است دستاوردهای خود را به دیگر حوزه‏های دانش چون فلسفه، الهیات، علوم اجتماعی، فلسفۀ علم، و ... ارائه کند و بحث‌های جدیدی را در آن عرصه‏ها پی افکند. هرمنوتیک به دو بخش هرمنوتیک فلسفی و هرمنوتیک روشی تقسیم شده است که عمدتاً اولی با گرایش مفسرمحور و دومی با گرایش مؤلف‌‌محور ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
روش شناسی علوم انسانی

Publisher: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

ISSN 1608-7070

volume 21

issue 83 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023